Spirometria
Spirometria jest bezbolesna, nie wymaga przygotowań, trwa kilka minut, a daje cenne informacje: pozwala ocenić pracę i pojemność płuc. Dlatego powinien ją zrobić każdy palacz papierosów.
Spirometria to najczęstsze badanie czynnościowe płuc, niezbędne do diagnozowania i kontrolowania leczenia chorób obturacyjnych, które powodują zwężenie dróg oddechowych i utrudniają oddychanie, m.in. astmy oskrzelowej i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP).
Przygotowanie do badania spirometrycznego
Specjaliści podkreślają, że choć badanie należy do niezwykle prostych, nie jest zwyczajnym oddychaniem przez rurkę i wymaga od pacjenta pewnego wysiłku oraz dokładnego wykonywania poleceń. Trzeba w odpowiednim momencie i we właściwy sposób nabierać i wydmuchiwać powietrze. Specjalista wykonujący badanie musi to od pacjenta wyegzekwować, w przeciwnym razie wyniki nie będą prawdziwe. Wskazane jest luźne ubranie, które umożliwi głębokie nabieranie powietrza. Spirometrii nie powinno się wykonywać bezpośrednio po wysiłku fizycznym.
Kto powinien się przebadać?
Spirometrię powinien robić raz na dwa lata każdy palacz papierosów powyżej 40. roku życia, niezależnie od tego, czy ma objawy choroby. Badanie zaleca się też osobom, które mają kaszel, duszność, łatwo się męczą, niezależnie od tego, czy są palaczami, czy nie. Takie objawy mogą wskazywać np. na tętnicze nadciśnienie płucne, które diagnozuje się m.in. w oparciu o spirometrię. Najlepiej przebadać się w poradni lub szpitalu chorób płuc (potrzebne jest skierowanie). Bez skierowania trzeba zapłacić 40-60 zł. Można skorzystać z rozmaitych akcji, podczas których badanie wykonywane jest bezpłatnie. Poradnie i szpitale chorób płuc oraz poradnie POZ w całym kraju oferują bezpłatne badania z okazji Światowego Dnia Spirometrii (27 czerwca).
Spirometria – przebieg badania
Przed rozpoczęciem badania trzeba podać wiek, płeć, wzrost, ewentualnie wagę. Dane te wprowadza się do komputera, do którego jest podłączony spirometr. Pacjent siedzi lub stoi swobodnie, w pozycji wyprostowanej. W ustach trzyma jednorazowy plastikowy ustnik, który ściśle obejmuje ustami. Na nosie ma zaciśnięty klips uniemożliwiający oddychanie przez nos. Ustnik jest podłączony giętkim przewodem do spirometru. Najczęściej wykonuje się spirometrię dynamiczną. Najpierw pacjent robi kilka spokojnych oddechów. Następnie powoli nabiera jak najwięcej powietrza, potem jak najmocniej i jak najdłużej je wydmuchuje. Czynność powtarza się kilkakrotnie w celu określenia powtarzalności wyników. Gdy powietrze nabiera się powoli i równie wolno je wydmuchuje, wtedy jest to spirometria statyczna.